Ταξικοί αγώνες

Τάξη

Ως αναρχικοί κομμάτι της θεώρησης μας για την καπιταλιστική κοινωνία είναι η αναγνώριση της ταξικής της διαίρεσης.

Θεωρούμε πως η τάξη ορίζεται με βάση την κατοχή μέσων παραγωγής, τους υλικούς όρους, την θέση εξουσίας. Η τάξη συγκροτείται και παράγει αγώνες όταν οι εργάτες/προλετάριοι αντιλαμβάνονται τα συμφέροντα τους απέναντι από αυτά των αφεντικών

Έτσι μπορούμε να πούμε πως οι κύριες τάξεις που υπάρχουν στον καπιταλισμό είναι η κυρίαρχη τάξη, η προλεταριακή τάξη και τα ενδιάμεσα στρώματα.

Ως κυρίαρχη, ορίζουμε εκείνη την κοινωνική τάξη που κατέχει ή διαχειρίζεται μέσα παραγωγής και απολαμβάνει μεγάλη συσσώρευση υλικών αγαθών. Επίσης, μέλη αυτής της τάξης θεωρούμε και τα ανώτατα στελέχη της κρατικής δομής τα οποία έχουν άμεσα κοινά συμφέροντα με τα αφεντικά καθώς και αντίστοιχο πλούτο.

Ως ενδιάμεσα στρώματα ή μικροαστική τάξη ορίζουμε το ετερογενές κοινωνικό σύνολο το οποίο αποτελείται από άτομα που 1) Κατέχουν μέσα παραγωγής αλλά δεν έχουν σε υλικό επίπεδο σημαντική οικονομική δυνατότητα 2) Δεν κατέχουν μέσο παραγωγής αλλά η εργασία τους αμοίβεται τόσο καλά που συνδέει τα άμεσα συμφέροντα τους με αυτά των καπιταλιστών 3) Έχουν ιεραρχικά ανώτερες θέσεις εξουσίας είτε στον κρατικό μηχανισμό είτε στην παραγωγή αποκτώντας κοινά συμφέροντα με τα αφεντικά 4) Δεν κατέχουν μέσα παραγωγής ή σημαντική υλική δυνατότητα αλλά αναγνωρίζουν σε υποκειμενικό επίπεδο τα συμφέροντα τους δίπλα στα συμφέροντα των αφεντικών.

Ως προλεταριάτο ορίζουμε την τάξη που αποτελείται από άτομα που δεν κατέχουν μέσα παραγωγής, η οικονομική τους δυνατότητα είναι μικρή, δεν κατέχουν θέση εξουσίας στην παραγωγή ή στο κράτος.

Ταξικοί αγώνες

1.Πολιτικό πλαίσιο

Θεωρούμε πως ο καπιταλισμός δομείται πάνω στην αντίθεση του κεφαλαίου με την εργασία. Η συσσώρευση του κεφαλαίου βασίζεται πάνω στην υπερεργασία του προλεταριάτου την οποία οι καπιταλιστές καρπώνονται ως υπεραξία. Αυτή η κλοπή η οποία συντελείται εις βάρος της τάξης μας είναι ο θεμέλιος λίθος της γέννησης, της αναπαραγωγής και της γιγάντωσης του καπιταλιστικού συστήματος.

Με αυτή την έννοια αναγνωρίζουμε την ταξική εκμετάλλευση ως τη δομική σχέση καταπίεσης που παράγει ο καπιταλισμός. Αυτή η διάκριση γίνεται κρίνοντας τον καπιταλισμό όχι ως εξουσιαστικό αλλά ως οικονομικό σύστημα του οποίου την αναπαραγωγή θέλουμε να μπλοκάρουμε. Η κοινωνική απελευθέρωση είναι πολλά περισσότερα από την πτώση του καπιταλισμού και με αυτή την έννοια δε μπορούμε να ιεραρχήσουμε καμιά μορφή καταπίεσης ως λιγότερο σημαντική για τον επαναστατικό σκοπό.

Οι αγώνες του προλεταριάτου ώστε να απολαύσει το πλήρες προϊόν της εργασίας του ή να μειώσει την υπερπαραγωγή προϊόντων διεκδικώντας καλύτερες συνθήκες εργασίας τείνουν στην μείωση της υπεραξίας που τα αφεντικά καρπώνονται και στο μπλοκάρισμα της αναπαραγωγής του καπιταλισμού.

Ο καπιταλισμός διαχειρίστηκε στο δεύτερο μισό του 20ου αιώνα μέσω διάσπασης της παραγωγής ανά τον πλανήτη, των δημοσίων επενδύσεων και της εκμετάλλευσης της εργασίας μεταναστών την ανάγκη του να διασπάσει την εργατική τάξη, να αμβλύνει τις ταξικές αντιθέσεις και να γιγαντώσει την μεσαία τάξη δημιουργώντας στον “δυτικό κόσμο” μια ασφαλή καπιταλιστική ενδοχώρα. Αυτό ήταν αποτέλεσμα της ανάγκης των κυρίαρχων να διαχειριστούν τις εργατικές διεκδικήσεις. Ο συνδικαλισμός γραφειοκρατικοποιήθηκε, αφομοιώθηκε και απαξιώθηκε ως κομμάτι του συστήματος.

Σε αυτό το πλαίσιο η ταξική ανάλυση αμβλύνθηκε από το ανταγωνιστικό κίνημα θεωρώντας λανθασμένα πως ο καπιταλισμός έχει βρει τη λύση στην διαχείριση των δομικών του αντιφάσεων. Η καπιταλιστική κρίση όμως των τελευταίων χρόνων δείχνει πως αυτή η εκτίμηση ήταν λάθος για πολλούς λόγους που δεν είναι της παρούσης. Το σίγουρο είναι πως ο ίδιος ο καπιταλισμός υποδεικνύει ως αιτία της κρίσης του τα εργατικά κεκτημένα των ταξικών αγώνων παρελθόντων δεκαετιών. Αυτό συμβαίνει όχι γιατί αυτό είναι απολύτως αληθές, αλλά γιατί οι ίδιοι οι καπιταλιστές αναδεικνύουν ως εχθρό του κεφαλαίου τον κόσμο της εργασίας και ως συνθήκη επιβίωσης τους την επίθεση σε αυτόν.

Δεν αντιλαμβανόμαστε ότι θα υπάρχουν τα χαρακτηριστικά που θα μας καλύπτουν πλήρως για να συμμετέχουμε σε έναν αγώνα. Οφείλουμε να είμαστε μέσα στους αγώνες αναζητώντας το επαναστατικό υποκείμενο και ενάντια στις πολιτικές ρεφορμισμού, αφομοίωσης και ανάθεσης που συνεχώς εισάγει η αριστερά (κοινοβουλευτική και εξωκοινοβουλευτική). Να σημειώσουμε εδώ ότι για μας επαναστατικό υποκείμενο θεωρείται ο αγωνιζόμενος, ο οποίος αυξάνει διαρκώς την αγωνιστική του διάθεση και εμπλουτίζει παράλληλα τις πολιτικές του πεποιθήσεις στοχεύοντας πλέον στην κοινωνική επανάσταση. Αν θέλουμε να εκφράσουμε αυτόν τον όρο με την κυριολεκτική του σημασία, τότε επαναστατικό υποκείμενο θα είναι αυτός που θα συμμετάσχει στη διαδικασία της επανάστασης, μέχρι τότε θα είμαστε όλοι αγωνιζόμενοι.

Είναι λοιπόν κρίσιμο στις παρούσες συνθήκες να αναπτυχθεί ένα ταξικό κίνημα το οποίο θα κοντράρει τα συμφέροντα των καπιταλιστών. Κι αυτό όχι για να διεκδικήσουμε καλύτερη επιβίωση, αλλά με την εκτίμηση πως οι καπιταλιστές δεν έχουν πολλά περιθώρια ικανοποίησης εργατικών αιτημάτων και πως οι εργατικοί αγώνες συντείνουν προς την αποσταθεροποίηση του συστήματος.

2.Στρατηγικό πλαίσιο

Θεωρούμε πως το βέλτιστο μοντέλο οργάνωσης και δράσης για τους αναρχικούς είναι αυτό του οργανωτικού δυισμού. Δηλαδή η διακριτή οργάνωση σε πολιτικό και ταξικό επίπεδο με στόχο την δημιουργία ενός δυνατού ταξικού πόλου δομημένου με βάση οριζόντιες διαδικασίες ο οποίος θα δραστηριοποιείται δυναμικά ώστε να εκφράσει το ευρύτερο κομμάτι της τάξης μας εξοικειώνοντας το με αντιιεραρχικές άμεσες διαδικασίες και παράλληλα ενός στοιβαρού αναρχικού πόλου ο οποίος θα προωθεί την κοινωνική απελευθέρωση μέσω της επανάστασης, λειτουργώντας προωθητικά και όχι ηγεμονικά προς τον πρώτο με άμεση συμμετοχή των μελών του στο πεδίο των ταξικών αγώνων.

Η πλήρης απαξίωση του ξεπουλημένου συνδικαλισμού της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ και του γραφειοκρατικού ΠΑΜΕ που δε μπορεί ούτε θέλει να εκφράσει κάτι παραπάνω από τον κομματικό αρτηριοσκληρωτισμό του ΚΚΕ, δημιουργεί ένα τεράστιο κενό στην έκφραση των ταξικών αγώνων. Αυτό το κενό σε μακροπρόθεσμο επίπεδο πρέπει να βρεθεί ένας τρόπος να καλυφθεί ώστε να εκφραστεί όλος αυτός ο κόσμος του οποίου η εργασία και η ζωή η ίδια δέχεται τεράστια υποτίμηση. Δυνητικά μπορεί να γεννήσει ευκαιρίες για την δημιουργία ενός νέου ανεξάρτητου συνδικαλισμού βάσης.

Πρέπει ως αναρχικοί να αρχίσουμε από μικρές πρωτοβουλίες να προσπαθήσουμε να συνθέσουμε βήμα βήμα το ταξικό όχημα μέσω του οποίου θα μπορέσει ένα ευρύτερο ταξικό υποκείμενο να παρέμβει καίρια στα πεδία του αγώνα. Αυτό πρέπει να γίνει στηρίζοντας υπάρχοντα σωματεία βάσης, ταξικές πρωτοβουλίες, πρωτοβουλίες ανέργων ή με τη δημιουργία νέων. Σημαντικό είναι η παρέμβαση μας στα σωματεία να είναι στην κατεύθυνση της συνεύρεσης για την δημιουργία όσο το δυνατό μεγαλύτερων και δυνατότερων ταξικών δομών αγώνα.

Θέλουμε επίσης να επισημάνουμε πως ως αναρχικοί όπου παρεμβαίνουμε το κάνουμε ξεκάθαρα με την πολιτική μας ταυτότητα. Θεωρούμε όμως την αναρχική αδιαίρετη από την ταξική μας ταυτότητα. Επίσης θεωρούμε σημαντικό να κατανοούμε ως πρωτεύουσα ταυτότητα αυτή που αντιστοιχεί στον αγώνα στον οποίο συμμετέχουμε, καθώς η οργάνωση των αγώνων συμβαίνει με βάση τα ταξικά συμφέροντα και όχι τις πολιτικές συμφωνίες. Με αυτή την έννοια στους ταξικούς αγώνες στους οποίους συμμετέχουμε πρωτεύουσα είναι η ταξική μας ταυτότητα.

3.Τακτικό επίπεδο

Αρχικά πρέπει να αναγνωρίσουμε πως σήμερα ζούμε τη συνέχεια μιας παθογένειας κοντά τεσσάρων δεκαετιών. Από τα τέλη της δεκαετίας του 70 μέχρι σήμερα στον ελλαδικό χώρο ενώ υπάρχει ένα δυναμικό πολιτικό υποκείμενο στον χώρο των αναρχικών το οποίο παρεμβαίνει σταθερά σε όλες τις πτυχές της καθημερινότητας δεν υπάρχει το αυτόνομο ταξικό υποκείμενο ως ένα οργανωμένο σύνολο.

Μόνο από το 2008 έχουν αρχίσει κάποια λίγα αλλά δυναμικά σωματεία βάσης με σημαντικές όμως επιτυχίες στο επίπεδο των κλαδικών τους αγώνων. Η παρουσία τους παρόλα αυτά αν και ελπιδοφόρα είναι σημαντικά αναντίστοιχη με τα ιστορικά γεγονότα που συμβαίνουν σε πολιτικό και κοινωνικό επίπεδο στον ελλαδικό χώρο. Θεωρούμε πως από σήμερα πρέπει να ενισχύσουμε τις ταξικές δομές αγώνα είτε συμμετέχοντας είτε στηρίζοντας τες έμπρακτα στο δρόμο.

Θεωρούμε πολύ σημαντικό πως όπου υπάρχει πρωτοβουλία ή σωματείο στο οποίο συμμετέχουν αναρχικοί σεβόμαστε τις αποφάσεις του και συνδράμουμε στο δρόμο για την επιτυχία των στόχων που θέτει. Εφόσον ως πολιτικά υποκείμενα έχουμε μια εντελώς διαφορετική απόφαση την οποία θεωρούμε πολύ σημαντικό να υλοποιήσουμε το κάνουμε με τρόπο που να μην είναι ανταγωνιστικός προς τις αποφάσεις του και αν είναι δυνατόν μακριά από τα μπλοκ του. Γενικά μας είναι εχθρική η αντίληψη της εκτροπής μιας απόφασης που έχουν πάρει για την στάση τους στο δρόμο ταξικά μορφώματα τα οποία έχουν οριζόντια δομή και στα οποία δρουν σύντροφοι (εφόσον φυσικά δε μιλάμε για μια γενικευμένη κατάσταση σύγκρουσης).

Αναγνωρίζουμε πως λόγο της μη ύπαρξης πολλών ταξικών πρωτοβουλιών είναι ανάγκη πολλές φορές να κατεβαίνουμε σε απεργίες ή εργατικούς αγώνες με την πολιτική μας ταυτότητα με αναρχικά μπλοκ. Θεωρούμε σημαντικό να έχουμε ακόμα και τότε σαφή στόχευση η οποία να βρίσκεται σε συγχρονισμό με μια τακτική ενίσχυσης ταξικών πρωτοβουλιών. Με λόγο ο οποίος να αναδεικνύει την ανάγκη ενίσχυσης της ταξικής πάλης και επικεντρωμένες ενέργειες που νοηματοδοτούν με σαφήνεια τις προθέσεις μας αντί για την λογική της διάχυσης.

Σε κάθε περίπτωση θεωρούμε πως πρέπει κάθε αναρχικός να στηρίζει τα σωματεία και τις ταξικές πρωτοβουλίες που αντιστοιχούν στον τομέα του, να ωθεί ώστε αυτά να είναι δραστήρια και να συνεργάζονται μεταξύ τους όσο πιο σταθερά γίνεται.